Bliższa współpraca podmiotów w regionie V4 oraz Industry 4.0 były głównymi tematami I Kongresu Klastrów Wyszehradzkich. Ponad 40 ekspertów z 7 krajów – przedstawicieli biznesu, administracji publicznej i środowisk akademickich, głównie z Polski, Czech, Słowacji i Węgier – przez dwa dni debatowało m.in. o finansowaniu i najważniejszych problemach związanych z działalnością klastrów w regionie V4 oraz ich roli w reindustrializacji europejskiej gospodarki. Zdaniem Artura Sobonia, Wiceministra Inwestycji i Rozwoju - Gospodarka regionu V4 to 64 mln Europejczyków, PKB rzędu biliona euro i ogromne nasycenie firmami, szczególnie z sektora MŚP to gigantyczny potencjał i trzeba budować go we wspólnym łańcuchu, który przyniesie korzyść wszystkim.
W wydarzeniu pt. 1st Visegrad Clusters Congress, które odbyło się w dn. 25-26 września br. w Centrum Edukacyjno-Kongresowym Politechniki Śląskiej w Gliwiach wzięło udział ponad 150 osób, w tym m.in. przedstawiciele klastrów z całego kraju oraz z krajów Grupy Wyszehradzkiej, prezesi przedsiębiorstw zrzeszonych w klastrach, przedstawiciele Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii oraz agencji rzadowych odpowiedzialnych za wspieranie i rozwój przedsiębiorstw, ale przede wszystkim sympatycy i osoby zainteresowane tematyką klasteringu. Jak podkreślali uczestnicy dyskusji, współpraca w ramach klastrów może przekierować gospodarkę tego regionu w kierunku Przemysłu 4.0, opartego na innowacjach i nowych trendach technologicznych.
Kraje Grupy Wyszehradzkiej mają podobną strukturę gospodarczą, charakteryzuje je dość duży udział przemysłu. W Czechach przekracza on 30 proc., w Polsce i pozostałych krajach jest to niespełna 30 proc. przy średniej dla krajów starej Unii na poziomie 17 proc. Wciąż jest to jednak przemysł mniej produktywny niż w Europie Zachodniej. Z tego powodu, zdaniem Wiceministra Inwestycji i Rozowoju, Pana Artura Sobonia istnieje potrzeba, aby przekierować go na tory nowoczesnego, zasilanego cyfryzacją i robotyzacją Przemysłu 4.0. i rola klastrów jest tutaj ogromna.
W Polsce działa ponad 100 klastrów (w tym 16 klastrów kluczowych o strategicznym znaczeniu dla gospodarki, wyłonionych w konkursie Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii) – czyli organizacji skupiających firmy i jednostki naukowe z innowacyjnych sektorów gospodarki w określonych regionach Polski. Współpraca w ramach klastra pozwala im realizować wspólne prace badawczo-rozwojowe, przyciągać inwestycje i wymieniać doświadczenia, ułatwia nawiązywanie kontaktów handlowych. Najwięcej polskich klastrów działa w sektorze technologii ICT, przemysłu lotniczego, biotechnologii, przemysłu chemicznego, recyklingu oraz budownictwa.
Zdaniem Krzysztofa Krystowskiego, Prezesa Związku Pracodawców Klastry Polskie – Konkurencyjność firm w regionach bardzo często wiąże się z tzw. smart specialisation, czyli inteligentnymi specjalizacjami lokalnymi. Klastry są jednym z narzędzi, dzięki którym można wspierać i rozwijać takie inteligentne specjalizacje regionalne. My – jako klastry z Polski, Czech, Słowacji i Węgier –wspieramy przedsiębiorców poprzez budowanie infrastruktury zarówno społecznej, jak i technicznej, poprzez wspieranie ich inwestycji, rozwoju pracowników, prowadzeniu prac badawczych, żeby dzięki relacjom z nauką tworzyli nowe rozwiązania technologiczne i tworzyli innowacje, a dzięki temu stawali się bardziej konkurencyjni.
Mówcy reprezentujący klastry, ale także eksperci polscy i zagraniczni podkreślali potrzebę redefinicji polityki państwa wobec klastrów Grupy V4. Przedstawiono różne metody wsparcia klastrów przez rządy i samorządy państw V4, znajdując wiele podobieństw (zwłaszcza wśród luk pomocowych) ale także przykłady „dobrych praktyk”, którymi mogą dzielić się administracje regionu. Jako przykład „dobrych praktyk” warto wymienić program rządu Republiki Czeskiej, który zakłada wsparcie kwotą od 80 do 200 tysięcy Euro dla początkujących inicjatyw klastrowych (warunek co najmniej 1 roku działalności).
Mimo znacznych trudności w finansowaniu publicznym, poszczególne klastry osiągają znaczne sukcesy we wspieraniu działalności swoich członków, zwłaszcza poprzez kojarzenie biznesu z nauką. Jako pozytywny przykład przedstawiono firmę Energylandia, która rozwija z powodzeniem innowacyjną działalność w obszarze rozrywki rodzinnej, dzięki bliskiej współpracy z jednostkami naukowymi.
(Organizatorzy opracowują raport po konferencji, który będzie zawierał podsumowanie wyników dyskusji w trakcie wydarzenia).
Konferencja wspierana przez Międzynarodowy Fundusz Wyszehradzki z siedzibą w Bratysławie
Współorganizator: Politechnika Śląska w Gliwicach
Patronaty Honorowe nad wydarzeniem: Ministerstwo Przedsiębiorczości i technologii, Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Polska Agencja Inwestycji i Handlu, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, Urząd Patentowy Rzeczpospolitej Polskiej, Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych UE, Pracodawcy rzeczpospolitej Polskiej, Patronat honorowy Marszałka Województwa Śląskiego Wojciecha Saługi, Patronat honorowy Prezydenta Miasta Gliwice Zygmunta Frankiewicza.
Partnerzy projektu: Únia klastrov Slovenska (Slowacja), Moravský letecký klastr (Czechy), Szoftveripari Innovációs Pólus Klaszter (Węgry)
Partnerzy wydarzenia: Alior Bank S.A., Kapsch Telematic Services Sp. Z o.o., Ursus Dystrybucja Sp. z o.o., Śląski Klaster Lotniczy, Labolatorium Badań Napędów Lotniczych „Polonia Aero” Sp. z o.o., Katowicka Specjalna Strefa Ekonomiczna S.A., Silesia Automotive & Advanced Manufacturing Klaster, Klaster Zrównowazona Infrastruktura, Klaster BioTechMed Mazowia,
Sponsorzy: ENERGYLANDIA 2000 Sp. z o.o. Energylandia Sp.k., AM Art-Media Agencja PR sp. z o.o., Cat@Net Sp. z o.o.
Partner Wspierający: Executive Club
Patronaty medialne: rzeczpospolita, Niezależna, Gazeta Polska, Polskie Radio 24,Super Express, Super Biznes